พรบ.รัฐบาลดิจิทัล 2562 ถาม-ตอบ บทเรียนการปรับเปลี่ยนกระบวนการทำงาน
วิสัยทัศน์รัฐบาลดิจิทัล
พระราชบัญญัติการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล พ.ศ. 2562 มุ่งยกระดับภาครัฐไทย สู่การเป็นรัฐบาลดิจิทัลที่มีการบูรณาการระหว่างหน่วยงาน มีการทํางานแบบอัจฉริยะ ให้บริการโดยมีประชาชนเป็นศูนย์กลางและขับเคลื่อนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้อย่างแท้จริง
@ การเปลี่ยนแปลงสู่ Thailand 4.0
ดร.ศักดิ์ เสกขุนทด ผอ.สพร. ได้อธิบายไว้ว่า รัฐบาลมีนโยบาย Thailand 4.0 เพื่อยกระดับในเรื่องของเศรษฐกิจของประเทศ จากเดิมที่เป็นเศรษฐกิจที่เน้นในเรื่องการผลิตสินค้า มีโรงงานมากมายในประเทศไทยซึ่งผลิตสินค้า ข้อดีคือ มีนักลงทุนจากต่างประเทศเข้ามาเยอะ ข้อเสียคนไทยไม่ค่อยได้อะไรจากการที่เขามาลงทุน เทคโนโลยีเขาก็เป็นคนคิด ไทยแค่ประกอบแล้วส่งออก Thailand 4.0 ทำอย่างไรจะต่อยอดให้คนไทยมีเทคโนโลยีของตัวเอง ได้คิดค้นเทคโนโลยีตัวเองบ้าง เอานวัตกรรมมาใช้ในเรื่องของการบริการในเรื่องของการคิดค้นสิ่งใหม่ ๆ เพื่อที่เราจะมีรายได้ที่สูงขึ้น เนื่องจากสินค้าที่มีนวัตกรรมมักจะขายได้ราคาที่สูงกว่าสินค้าทั่ว ๆ ไป ดังนั้น Thailand 4.0 เป็นเรื่องของการสร้างกลไกลให้พร้อมในเรื่องของการมีนวัตกรรมเอาเทคโนโลยีมาใช้ให้บริการต่าง ๆ
@ ในฐานะหน่วยงานรัฐ ควรมีทิศทางปฏิรูปประเทศสู่ดิจิทัลไทยแลนด์อย่างไรบ้าง
ดร.ศักดิ์ เสกขุนทด ผอ.สพร. ได้อธิบายไว้ว่า เรื่องของเทคโนโลยีดิจิทัลเป็นเทคโนโลยีที่แทรกซึมไปในทุก Sector เนื่องจากดิจิตอลในตอนนี้ทำให้ข้อมูลซึ่งเป็นหัวใจของการทำงานในโลกยุคนี้เข้าถึงง่าย เอาไปวิเคราะห์สังเคราะห์ได้ง่าย ภาครัฐจะขับเคลื่อนเรื่องของ Thailand 4.0 ก็หมายความว่า อุตสาหกรรมใหม่ที่จะเกิดนวัตกรรม จะเกิดการสร้างสรรเทคโนโลยีดิจิตอลจะเป็นเหมือนกับตัวทำให้เกิดการแชร์ใช้ในเรื่องของข้อมูลที่เกิด สร้างเป็นความรู้รวมถึงการที่คนไทยจะได้เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ เพราะเทคโนโลยีที่กำลังจะพัฒนาไปทั่วโลก ต้องการการเข้าถึงข้อมูลที่สามารถนำไปต่อยอดได้ เหล่านี้หมายความว่า คนไทยเองต้องวางเรื่องโครงสร้างพื้นฐานดิจิตอลให้พร้อม เรื่องของการที่จะไปขับเคลื่อนประเทศไทยสู่ Thailand 4.0 จึงเป็นภาระกิจสำญของหน่วยงานภาครัฐ เช่น การที่เราจะไปลงทุนสร้าง EEC เอกชนจากต่างประเทศจะมาลงทุน ในเรื่องของการให้บริการกับนักลงทุนเหล่านี้เราใช้กระดาษได้ไหม คงเป็นไปไม่ได้คงต้องใช้เทคโนโลยีดิจิตอลมาใช้ในการบริการนักลงทุนเหล่านี้เพื่อให้การบริการสะดวก ลดขั้นตอน ลดกระดาษหรือไม่มีกระดาษเลยได้ไหม รวมถึงเรื่องของบริการอื่น ๆ ที่จะเอื้อให้ในเรื่องอุตสาหกรรมที่อยู่ในยุค 4.0 สามารถที่จะเอาดิจิตอลไปต่อยอดได้ เกิดการเชื่อมโยงเกิดการสร้างนวัตกรรมจากข้อมูลที่เกิดขึ้นของการเอาเทคโนโลยีรุ่นใหม่ไปใช้ได้
Thailand 4.0 อีกด้าน 1 สร้างความพร้อมของคนไทยให้มี ดิจิตอล Mindset ทำอย่างไรให้คิดแบบดิจิตอล ทำอย่างไรจะเอาเทคโนโลยีดิจิตอลมาต่อยอดในเรื่องของอุตสาหกรรมที่เรามีอยู่แล้ว Thailand 4.0 ไม่ใช่เรื่องของการสร้างเทคโนโลยีใหม่ในการที่จะให้ประเทศไทยมีอุตสาหกรรมใหม่เท่านั้น ยังหมายถึงอุตสาหกรรมเดิมของเราที่มี เช่น เรื่องของเกษตร อุตสาหกรรมท่องเที่ยว เอาดิจิตอลไปเสริมให้มี value add ให้มาขึ้น ให้มีรูปแบบใหม่ ให้มีความคิดสร้างสรร เกิดนวัตกรรมใหม่ ๆ เรื่องของการเกรษตร เรื่องของการท่องเที่ยว หรือการแพทย์เหล่านี้เป็นต้น ดังนั้นหมายความว่า ดิจิตอลคือทุกอย่างที่จะเชื่อมทุกอย่างเข้าด้วยกัน
@ แผนพัฒนำเศรษฐกิจดิจิตอล เพื่อเศรษฐกิจและสังคมมียุทธศำสตร์ที่สำคัญอย่ำงไรบ้าง
ทำ 6 เรื่อง คือ เรื่องของโครงสร้างพื้นฐานซึ่งตอนนี้กระทรวงดิจิตอล เพื่อเศรษฐกิจและสังคมได้วาง โครงสร้างพื้นฐาน ตัวอย่าง เช่น เน็ตประชารัฐ ที่จะเชื่อมทุกหมู่บ้านเข้าสู่อินเตอร์เน็ตความเร็วสูง มีเรื่องของการสนับสนุนของการทำ e-commerce จากการที่เรามีอินเตอร์เน็ตประชารัฐไปแล้ว มีเรื่องของการที่จะทำให้สังคมไทยเป็นสังคมดิจิตอลที่มีคุณภาพ มีเรื่องของการสร้างนักรบรุ่นใหม่ เรียกว่านักรบดิจิตอลในการที่จะสร้าง เศรษฐกิจจากเทคโนโลยีดิจิตอล ไปจนถึงเรื่องของการสร้างความเชื่อมั่นในการทำธุรกรรมดิจิตอล ไม่ใช่ว่าจะถูกโกง มีแฮกเกอร์ ต้องวางแผนให้ดี เรื่องที่สำคัญอีกเรื่องในแผนดิจิตอล เพื่อเศรษฐกิจและสังคม digital Government ทำอย่างไรภาครัฐจะปรับตัวเองเข้าสู่โลกยุคดิจิตอล โลกที่ประชาชนตอนนี้ใช้ Line Facebook คุย กันปฏิสัมพันธ์กัน ภาครัฐทำยังไงจะลดการใช้สำเนา ภาครัฐทำอย่ำงไรถึงจะมี one stop service หรือภาครัฐจะทำอย่างไรที่จะเปิดเผยข้อมูลให้ประชาชนนำไปใช้ต่ออย่างมีประสิทธิภำพ เหล่านี้เองอยู่ในยุทธศาสตร์เรื่องของการขับเคลื่อนรัฐบาลยุคดิจิตอล ที่จะทำให้ภาครัฐเปลี่ยนโฉมตัวเองใหม่เพราะว่าตอนนี้ทุกคนเข้าถึงดิจิตอลได้อย่างง่ายแล้ว เรามีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์หรือ e- Government ซึ่งมีประมำณ 20 ปี ตอนนั้นจะลดกำรใช้กระดำษ less paper แต่ digital Government หรือรัฐบำลยุคดิจิตอล paper less คือไม่ใช้กระดำษ ดังนั้น ภำยใน 5 ปี อาจจะไม่ทุกบริการอย่างน้อย 70-80 % ที่บริการภาครัฐจะเป็น digital service เหมือนกับที่ Line Facebook ที่เราใช้ ทุกวันนี้ไม่มีกระดำษสักใบเลย แต่ประชาชนเรียนรู้จากการใช้ Application เหล่านี้ในการประกอบอาชีพ ในการทำอะไรที่ทำให้มีความรู้ ความเข้าใจมากขึ้น รวมถึงเรื่องของการต่อยอดทางเรื่องของธุรกิจได้ด้วย เหล่านี้เองภาครัฐจะต้องเอื้อให้กับประชาชนและผู้ประกอบการ สามารถเอาข้อมูลเปิดที่ทางรัฐเปิดเอาไปใช้ต่อได้อย่าง สะดวกสบาย เอาไปใช้ต่อได้อย่างมั่นใจ ต่อไปอาจจะทำบริการใหม่ ๆ โดยการดึงข้อมูลที่ภาครัฐเปิดแล้วเป็น Application หรือเป็น service ซึ่งทำให้ประชาชนได้รับประโยชน์จากการที่ภาครัฐเชื่อมข้อมูลไปยังภาคเอกชน รัฐบาลดิจิตอลไม่ได้มองแค่ภาครัฐทำให้ตัวเองดีแค่นั้นเอง แต่รวมไปถึงการทำให้เกิดปฏิสัมพันธ์กับทางภาคประชาชน โดยใช้ดิจิตอลเป็นเครื่องมือในการสื่อสารซึ่งกันที่มีประสิทธิภาพมากกว่ายุครัฐบำลอิเล็กทรอนิกส์
@ แผนการพัฒนาดิจิตอลนี้มีที่มาและแผนการดำเนินการอย่างไรบ้าง
ตอบ แผนรัฐบาลดิจิตอลมีระยะที่ 1 ซึ่งจะจบประมำณปลายปีนี้ สิ่งที่เป็นหัวใจของแผนพัฒนำรัฐบาลดิจิตอลมีอยู่ 4 เรื่อง คือ
1. รัฐบาลจะต้องเชื่อมโยงกัน connected government หมายความว่า ฐานข้อมูลต้องเชื่อมกันอย่าง ตอนนี้รัฐบาลมีนโยบายลดสำเนาทะเบียนบ้านและสำเนาบัตรประชำชน ก็หมายความว่าทุกหน่วยงำนในที่สุดก็ต้องเชื่อมไปที่ฐานข้อมูลของทะเบียนราษฏร์ที่ กรมการปกครอง เพื่อที่จะไม่ต้องขอสำเนาจากประชาชน เพราะฐานข้อมูลที่ทะเบียนราษฏร์มีข้อมูลของเราหมดแล้ว เราก็จะลดการใช้สำเนา จากนั้นจะขยายไปเรื่องสำเนาเอกสารอื่น ๆ ในที่สุดเราจะก้าวไปสู่การที่ประชาชนใช้บัตรประชาชนใบเดียวทำธุรกรรมภาครัฐ โดยที่ไม่ต้องเอาเอกสารอะไรเลยในเรื่องของการทำ one stop service ซึ่งหมายความว่า สำหรับประชำชนที่มีความสามารถเข้าถึงเทคโนโลยีได้มากขึ้น เช่น มีสมำทโฟน มีคอมพิวเตอร์ที่บ้าน ก็สามารถเข้าถึงบริการเหล่านี้ได้โดยที่ไม่ต้องเดินมาสถานที่ของหน่วยงานภาครัฐ อยู่บ้านก็ทำได้ เหมือนกับที่เรายื่นภาษีออนไลน์ แต่ตอนนี้จะทำอย่างไรถึงจะไปบริการเรื่องอื่นด้วยไม่ใช่แค่เรื่องเสียภาษีเท่านั้น ต่อไปนี้เองก็จะมีวิธีที่จะทำให้เกิดความมั่นใจว่าประชาชนจะเข้าถึงบริการภาครัฐ โดยใช้เทคโนโลยีได้อย่างมั่นใจ เรื่องของดิจิตอลไอดี คือไอดีของคนไทย ปีหน้าก็จะเริ่มเอาออกมา ก็จะอยู่ในแผนพัฒนา รัฐบาลดิจิตอล ซึ่งกระทรวงการคลังและกระทรวงดิจิตอลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม กำลังร่วมกันดำเนินงาน เพื่อเราจะมีไอดีดิจิตอลของคนไทย เมื่อถึงวันนั้นประชาชนจะสามารถใช้ดิจิตอลไอดีเข้าถึงบริการภาครัฐ ภาคเอกชนได้โดยไร้รอยต่อเราก็จะมั่นใจด้วยว่าจะมีกฏหมายมารองรับ ดังนั้น ต่อไปทุกท่านที่มี inter banking อยู่แล้วท่านก็จะสามารถใช้ไอดีของท่านเอาไปใช้ในเรื่องบริการอื่น ๆ ได้ด้วย แต่เราใช้สิ่งที่เรามี อยู่แล้วให้เชื่อมกันทำให้เกิดความมั่นใจว่าต่อไปนี้ดิจิตอลไอดีที่ประชาชนใช้ทุกวัน เช่น โอนเงินออนไลน์ ก็สามารถเอามาใช้กับของภาครัฐ เบื้องหลังหน่วยงานก็ต้องคุยกัน เพื่อให้เกิดความมั่นใจดิจิตอลไอดีจะสามารถใช้ได้อย่างมั่นคงและปลอดภัย นี้คือตัวอย่างของโครงการที่อยู่ในแผนพัฒนารัฐบำลดิจิตอลในร่างที่ 1 ระยะที่ 1 ระยะที่สองที่กำลังจะดำนินการต่อไปขยายออกไป ไม่ใช่เฉพาะเรื่องของโครงสร้างพื้นฐานเท่านั้น แต่จะเป็นเรื่องของบริการ one stop service มากขึ้น ต่อไปภายใน 5 ปีเราจะมี one stop service ทั้งประชาชนและภาคเอกชนที่จะสามารถทำธุรกรรมที่เกี่ยวกับเขาได้จากจุดเดียวได้ เช่น เรื่องของการทำธุรกิจการเปิดบริษัทไปจนถึงปิดบริษัทขึ้นตอนมีหน่วยงานภาครัฐประมำณ 40-50 ที่เชื่อมกันในลักษณะไร้รอยต่อเลย พยายามลดการใช้กระดาษให้มากที่สุดภายใน 5 ปีเป็นไปได้ไหม ตั้งแต่ยื่นจดบริษัทจ่ายเงินทำธุรกรรมต่ำง ๆ ภาครัฐ ไปจนถึงออกใบอนุญาติซึ่งเป็นใบอนุญาติดิจิตอลด้วย ทุกอย่างจะเป็น one stop service โดยแท้จริง แบบ Less paper นี้คือสิ่งที่เราบรรจุไว้ในแผนพัฒนารัฐบำาลดิจิตอล
@ เหล่านี้มีที่มาอย่างไรบ้ำง
ตอบ ตอนนี้ความเจริญก้าวหน้าของเทคโนโลยีและก็ภาครัฐเริ่มเอามาใช้เยอะแล้วเพียงแต่ว่าต่างคนต่างทำ ที่ผ่านมาเริ่มบูรณาการแล้วก็ไม่น้อย แต่เราอยากให้การบูรณาการมันไปทิศทางเดียวกัน เช่น one stop service จากเดิมหน่วยงานที่จะทำแค่เรื่องยื่นที่เดียวจบ แต่เวลาจ่ายเงินแต่เราก็ต้องพิมพ์ใบเสร็จรับเงินที่ต้องไปจ่ำยเงินซึ่งเป็นกระดาษ ตอนนี้เรามีพร้อมเพย์เราสามารถใช้พร้อมเพย์จ่ายเงินได้ เรากำลังจะมี e- Lisette ของกรมสรรพากร ซึ่งออกใบเสร็จรับเงินเป็นดิจิตอลก็ไม่ต้องไปขอกระดาษ ถ้ามองภาพรวมเรื่องวงจร การทำธุรกรรมภาครัฐตั้งแต่ต้นจนจบมันสามารถไปถึงจุดที่ไม่มีกระดาษสักแผ่นเลยได้แล้ว อีกเรื่องที่จะเป็นเรื่องใหม่เอกสารภาครัฐที่จะออกให้กับภาคเอกชนก็จะเริ่มเป็นเอกสารดิจิตอล ไม่มีกระดำษ ต่อไปถูกตำรวจ เรียกเอาเลข 13 หลักใส่ใน Application โดยไม่ต้องพกใบขับขี่
ที่มา https://learn.ocsc.go.th
ที่มาข้อมูลภาพ www.iok2u.com
-------------------------------------------------
ดูข้อมูลเพิ่มเติมคลิก
พรบ.รัฐบาลดิจิทัล 2562 การบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล พ.ศ. 2562 รวมข้อมูล
-------------------------------------------------