WIM การวิเคราะห์โดยการใช้แบบ ABC ร่วมกับแบบ XYZ (ABC & XYZ Analysis)

WIM การวิเคราะห์โดยการใช้แบบ ABC ร่วมกับแบบ XYZ (ABC & XYZ Analysis)

การจำแนกประเภทของสินค้าบางครั้งอาจมีการใช้ปัจจัยหลายตัว มาช่วยในการวางแผนจัดการสินค้าคงคลังเช่น ใช้การวิเคราะห์แบบ ABC แบ่งโดยใช้ราคาและปริมาณในการจัดเก็บ มาใช้ร่วมกับแบบ XYZ ก็จะช่วยแบ่งกลุ่มที่ชัดเจนเยอะขึ้น สามารถดำเนินการจัดการเฉพาะกลุ่มได้ง่าย เพราะบางครั้งการใช้แบบเดียวอาจจะยังไม่ได้มีความแตกต่างเพียงพอ  

 1. การวิเคราะห์แบบ ABC เช่น ตามปริมาณมูลค่าการถือครอง หรือมูลค่าการขาย หรือมูลค่าส่วนแบ่งกำไร เพื่อจัดแบ่งกลุ่ม 

- A คือ วัสดุในที่ประกอบด้วยสินค้าที่ีมีเพียงไม่กี่รายการ หรือมีจำนวน SKU (Stock Keeping Unit) น้อยอาจเพียง 5-15 % แต่เป็นรายการสินค้าคงคลังที่มีมูลค่าสูงเกิน 70-80 %  อาจกำหนดค่าขั้นสูง Y หากมีเก็บขั้นต่ำสูง Y ก็จะจัดอยู่ในวัสดุกลุ่มนี้ 

- B คือ วัสดุที่เป็นส่วนสินค้าที่มีมูลค่ารองลงไป จะได้รับความสำคัญน้อยลงจะประกอบด้วยสินค้ารายการระหว่าง 15-30 % แต่เป็นรายการสินค้าคงคลังที่มีมูลค่าต่ำกว่า 30 %  อาจอยู่ในระหว่างค่าที่่กำหนด โดยมีค่าต่ำกว่า Y แต่ยังสูงกว่าค่าขั้นต่ำ X ก็จะจัดอยู่ในวัสดุกลุ่มนี้ ส่วนสินค้าที่มีมูลค่าการถือครอง หรือมีมูลค่าการขาย หรือส่วนแบ่งกำไรรองลงไปจะได้รับความสำคัญน้อยลงเป็น B และ C ตามลำดับ 

- C คือ วัสดุที่เป็นส่วนสินค้าที่มีมูลค่าน้อยสุด จะให้ความสำคัญน้อยที่สุดจะประกอบด้วยสินค้าที่ีมีรายการมาก 50-60 % แต่เป็นรายการสินค้าคงคลังที่มีมูลค่าต่ำเพียง 5-10 %  ต่ำกว่าค่าที่ได้กำหนดขั้นต่ำ X หากมีเก็บขั้นต่ำน้อยกว่า X ก็จะจัดอยู่ในวัสดุกลุ่มนี้ 

2. การวิเคราะห์แบบ XYZ เช่น ตามปริมาณการใช้งาน

- X มีปริมาณการใช้งานมาก คือ การใช้วัสดุ X มีลักษณะการใช้งานที่ปริมาณมากใช้งานตลอดเวลา

- Y มีปริมาณการใช้งานปานกลาง คือ การใช้วัสดุ Y มีลักษณะการใช้งานที่เริ่มจะไม่คงที่ หรือมีความแปรปรวนเป็นระยะๆ 

- Z  มีปริมาณการใช้งานน้อยที่สุด คือ การใช้วัสดุ Z ไม่ได้มีการใช้เป็นประจำบางช่วงเวลาไม่มีการใช้งานเลย 

ตัวอย่าง แนวคิดและข้อเสนอแนะ เกี่ยวกับการรวม ABC / XYZ

- AX, BX, CX, AY, BY, CY มีการหมุนเวียนที่มากและรวดเร็ว ควรมีเก็บให้น้อยเพราะมีมูลค่าสูง เหมาะสำหรับการจัดส่งแบบ Just-In-Time (JIT) ในงานกลุ่มนี้มีจำนวนงานที่มากควรดำเนินงานโดยใช้คอมพิวเตอร์มาช่วย เน้นการทำงานโดยอัตโนมัติ และควรกำหนดจุดรับเก็บวางจ่ายให้อยู่ในพื้นที่ ที่สะดวกที่สุดในการจัดเก็บ

- AZ, BZ และ CZ ควรกำหนดด้วยตนเอง

- ผลิตภัณฑ์ AZ และ BZ มีส่วนแบ่งรายได้สูง แต่ก็เป็นเรื่องยากที่ในการจัดการควบคุม และควรต้องให้ความสสนใจเป็นพิเศษ