ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสถิติ (Introduction to Statistics) สถิติเรื่องใกล้ตัวไม่น่ากลัวอย่างที่คิด
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสถิติ (Introduction to Statistics)
สถิติเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการทำความเข้าใจโลกที่เต็มไปด้วยข้อมูลรอบตัวเรา ไม่ว่าจะเป็นในวงการวิทยาศาสตร์, ธุรกิจ, หรือแม้แต่ในชีวิตประจำวัน บทความนี้จะพาทุกท่านไปทำความรู้จักกับแนวคิดพื้นฐานของสถิติ เพื่อเป็นบันไดก้าวแรกในการศึกษาและนำไปประยุกต์ใช้ต่อไป
สถิติคืออะไร ?
หัวใจหลักของสถิติ คือ การรวบรวมและตีความข้อมูล เพื่ออธิบายและวิเคราะห์ความแปรปรวนต่างๆ ที่เกิดขึ้น ทำให้เราสามารถมองเห็นภาพรวม, รูปแบบ, และความสัมพันธ์ที่ซ่อนอยู่ในชุดข้อมูลนั้นๆ ได้
สถิติสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่
สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) เป็นการอธิบายลักษณะของข้อมูลที่เราเก็บรวบรวมมา เช่น การหาค่าเฉลี่ยของคะแนนสอบ, การสร้างกราฟแท่งเพื่อดูความถี่ของข้อมูล, หรือการสร้างฮิสโตแกรมเพื่อสรุปภาพรวม โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อสรุปและนำเสนอข้อมูลให้เข้าใจง่าย
สถิติเชิงอนุมาน (Inferential Statistics) เป็นการนำข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง (Sample) มาวิเคราะห์ เพื่อคาดการณ์, สรุป หรืออ้างอิงไปถึงลักษณะของประชากรทั้งหมด (Population) เช่น การสำรวจความคิดเห็นของคนกลุ่มหนึ่ง เพื่อคาดการณ์ผลการเลือกตั้งทั้งหมด
คำศัพท์พื้นฐานที่ต้องรู้ในทางสถิติ
เพื่อให้เข้าใจแนวคิดทางสถิติได้ดียิ่งขึ้น เราจำเป็นต้องรู้จักคำศัพท์พื้นฐานเหล่านี้
ประชากร (Population): คือ กลุ่มของทุกสิ่งที่เราสนใจศึกษาทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นคน, สัตว์, หรือวัตถุ
ตัวอย่าง (Sample): คือ ส่วนหนึ่งหรือกลุ่มย่อยที่ถูกเลือกมาจากประชากรเพื่อใช้ในการศึกษา
ขนาดตัวอย่าง (Sample Size): คือ จำนวนสมาชิกหรือข้อมูลในกลุ่มตัวอย่าง
ตัวแปร (Variable): คือ ลักษณะหรือคุณสมบัติที่เราสนใจศึกษา ซึ่งสามารถวัด, นับ, หรือจัดกลุ่มได้ เช่น ส่วนสูง, น้ำหนัก, สีผม
ประเภทของข้อมูล
เมื่อเราทำการวัดค่าของตัวแปร เราจะได้ข้อมูลซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ
ข้อมูลเชิงปริมาณ (Quantitative Data): เป็นข้อมูลที่แสดงออกมาในรูปของตัวเลข และสามารถนำไปคำนวณทางคณิตศาสตร์ได้ เช่น ส่วนสูง, น้ำหนัก, หรือคะแนนสอบ แบ่งย่อยได้อีกเป็น:
ตัวแปรไม่ต่อเนื่อง (Discrete): เป็นข้อมูลตัวเลขที่นับได้เป็นจำนวนเต็ม ไม่สามารถเป็นทศนิยมได้ เช่น จำนวนสัตว์เลี้ยง
ตัวแปรต่อเนื่อง (Continuous): เป็นข้อมูลตัวเลขที่สามารถมีค่าเป็นอะไรก็ได้ในช่วงที่กำหนด (รวมถึงทศนิยม) เช่น น้ำหนัก
ข้อมูลเชิงคุณภาพ หรือ ข้อมูลเชิงหมวดหมู่ (Categorical Data): เป็นข้อมูลที่ใช้ในการจัดกลุ่มหรือแบ่งประเภทของสิ่งต่างๆ เช่น สีผม, ประเภทของรถยนต์, หรือเกรด แบ่งย่อยได้อีกเป็น
ข้อมูลนามบัญญัติ (Nominal): เป็นข้อมูลที่ไม่สามารถเรียงลำดับได้ว่าอะไรดีกว่าหรือเหนือกว่า เช่น สีผม, เพศ
ข้อมูลเรียงลำดับ (Ordinal): เป็นข้อมูลที่สามารถเรียงลำดับได้ แต่ไม่สามารถบอกความแตกต่างระหว่างลำดับได้อย่างชัดเจน เช่น เกรด (A, B, C), ระดับความพึงพอใจ (มากที่สุด, มาก, ปานกลาง, น้อย)
การทำความเข้าใจพื้นฐานของสถิติ ตั้งแต่ความหมาย, ประเภทของสถิติ, คำศัพท์สำคัญ ไปจนถึงประเภทของข้อมูล จะช่วยให้เราสามารถเลือกใช้วิธีการทางสถิติที่เหมาะสมในการวิเคราะห์และตีความข้อมูลได้อย่างถูกต้อง [04:02] ซึ่งเป็นทักษะที่สำคัญอย่างยิ่งในโลกยุคปัจจุบันที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล
.
ที่มา https://lms.thaimooc.org/courses/course-v1:STOU+STOU015+2019/course/
.
-----------------------
สนใจเรื่องราวสถิติธุรกิจ (Business Statistic) เพิ่มเติม
STAT สถิติ (Statistics) คืออะไร
-----------------------